A Close Read: Spring Day

Ngày 9 tháng 11 năm 2019 đã đánh dấu cột mốc 1000 ngày kể từ khi MV “봄날 (Spring Day)” nằm trong album WINGS Supplementary Story: You Never Walk Alone của BTS được phát hành. Trong 1000 ngày ấy, “Spring Day” đã liên tục góp mặt trong BXH MelOn daily, trở thành bài hát K-Pop đầu tiên làm được điều này. Trước đây, bài hát này đã từng thắng giải thưởng “Bài hát của năm“ tại lễ trao giải MelOn Music Awards 2017 và giải thưởng “MV xuất sắc nhất” tại MAMAs 2017. Đồng thời bài hát này cũng đã mang về 4 cúp từ các show âm nhạc trong quãng thời gian quảng bá ngắn ngủi của BTS tại Hàn Quốc.

Điều giúp bài hát này có thể bám trụ lâu dài trên BXH là gì ? Lý do chắc chắn là vì đây là một trong những bài hát chứa đựng nhiều cảm xúc đẹp đẽ nhất của BTS. Trong bài viết này, mình sẽ phân tích về âm nhạc, ca từ, MV và sự liên kết với mẩu chuyện ngắn “Những người ra đi từ Omelas”.

Bài hát và ca từ

Về mặt ca từ, “Spring Day” đậm chất trữ tình một cách kỳ diệu và phong thái của từng câu chữ đều rất hòa hợp với âm thanh của bài nhạc. Cả hai đều đa cảm, chất chứa nhiều tình cảm tinh tế pha lẫn sự u buồn, nhưng đồng thời chạm đến trái tim của người nghe với nhiều ý nghĩa của sự yên bình và hy vọng.

Với mục đích của bài viết này, mình sẽ sử dụng bản dịch lời bài hát của riêng mình, các bạn có thể đọc đầy đủ tại đây (kèm với bản dịch tiếng Nhật).

Lời bài hát kể câu chuyện về nhóm bạn đang dần dần trở nên xa cách và niềm khao khát hàn gắn lại mối quan hệ của chính người kể. Verse đầu tiên giúp người nghe hiểu rằng người kể nhớ về người bạn của mình [hoặc những người bạn, vì từ “you” được sử dụng trong câu “Even though I’m looking at photos of you (Dù có ngắm nhìn vào những tấm hình của cậu) là thể số nhiều của từ này] và có thể chắc chắn rằng giờ đây họ không còn được gặp nhau nhiều như lúc trước. Tình huống này được so sánh với mùa đông, với mong muốn được “rơi như bông tuyết” như chính niềm hi vọng của người kể, mong một ngày xuân sẽ mau đến. Thời gian “chạy qua” trái tim cậu ấy như một chuyến tàu cô độc băng băng qua màn tuyết trắng (설국기차 được sử dụng trong lời bài hát là tên tiếng Hàn của bộ phim Chuyến tàu băng giá)

Hình ảnh mùa đông một lần nữa được sử dụng ở đoạn bridge vì người kể hát rằng làm thế nào để cậu ấy có thể gặp gỡ người mình nhớ mong bấy lâu nếu như cậu ấy chỉ là bông tuyết bay trong gió. Điều này kéo dài đến tận phần điệp khúc “Khi những bông tuyết rơi/ Và dường như cậu càng xa cách mình từng chút một/ Mình nhớ cậu”. Mối quan hệ vô tình giữa những người bạn tiếp tục bị mắc kẹt trong mùa đông, và người kể tự hỏi rằng không biết cậu ấy sẽ phải chịu đựng điều này thêm bao lâu, mong mỏi người ấy ở lại cho đến khi một ngày xuân trở lại. Xuyên suốt bài hát, chúng ta có thể chứng kiến được mối quan hệ lạnh nhạt hoàn toàn đối lập với sự giao mùa từ đông sang xuân đang diễn ra.

Verse thứ hai của bài hát đã đào sâu vào câu chuyện vì người kể thắc mắc rằng ai mới là người đã thay đổi (người bạn ấy hay chính cậu ấy) nhưng cậu ấy kết luận rằng cả hai đều đã thay đổi vì cậu ấy cho rằng đây là cách mọi người thường sống. Đổi thay là điều không thể tránh khỏi; đoạn này được hiểu như là cách cậu ấy quyết định chấp nhận thực tế. Lời bài hát đã thể hiện sự chán ghét của người kể với những người bạn đã tạo khoảng cách với mình: “Cậu đã bỏ mình đi/ Nhưng chẳng có đến một ngày mình lại ngưng nhớ cậu/ Thật tâm này là niềm nhung nhớ cậu nhưng mình sẽ xóa hình bóng cậu đi/ Bởi sẽ bớt đớn đau hơn là phải trách móc cậu”. Nhưng cũng lúc ấy, cậu ấy phải thừa nhận rằng cậu không thể buông bỏ tình bạn này, đây là chính là dấu hiệu cho một tia hi vọng.

Đoạn break sau đoạn điệp khúc thứ hai đã mang đến cho người nghe thông điệp thật sự của bài hát: “Khi buổi sáng thường nhật lại đến/ Không có bóng tối nào, không có mùa nào/ Có thể kéo dài mãi mãi.” Lời bài hát đã trở nên tràn đầy hi vọng hơn, khẳng định với người nghe rằng thời điểm tốt đẹp (buổi sáng/ mùa xuân) sẽ trở lại, vì không gì là mãi mãi. Một điểm thú vị đó là không có một thông điệp nào nói rằng niềm vui và thời gian tốt đẹp cũng sẽ kéo dài mãi mãi; điểm nhấn chính là làm người nghe nhận ra rằng không gì có thể kéo dài mãi mãi, nhưng mọi thứ sẽ luôn thay đổi theo vòng tuần hoàn của chính nó.

Sự đổi thay cuối cùng của đoạn điệp khúc đã đưa chúng ta tới đích đến của hy vọng như cách hoa anh đào nở rộ và băng tuyết sau mùa đông lạnh giá dần tan ra, tượng trưng cho sự hòa giải (hoặc sự hòa giải này sắp diễn ra) giữa những người bạn. Thật mới mẻ khi biết được một bài hát tập trung vào tình bạn nhiều hơn là tình yêu - trong khi bài hát này có thể dễ dàng được đưa vào một câu chuyện tình cảm lãng mạn, bài hát này tập trung hướng tới tình yêu thuần khiết (và có thể còn được hiểu rộng hơn như tình yêu gia đình chẳng hạn). Những mối quan hệ lãng mạn tất nhiên không phải là những mối quan hệ duy nhất phải trải qua sự chuyển giao giữa mùa xuân và mùa đông, và bài hát này có thể thích hợp với nhiều mối quan hệ vì nó tập trung vào nhiều điều hơn là tình yêu.

Với những ca từ đẹp đẽ và sự đa chiều của âm nhạc, không lấy làm lạ khi “Spring Day” lại thành công đến vậy.

MV và sự liên kết với “Omelas”

MV có một cách hiểu mập mờ về lời bài hát và có một sự liên quan trực tiếp đến câu chuyện ngắn “Những người ra đi từ Omelas” của tác giả Ursula Le Guin. Dưới đây, mình sẽ đi sâu vào 2 vấn đề.

Một điều đáng chú ý ở đây là MV của “Spring Day” không được xem là liên quan đến Vũ trụ Bangtan (BU), nhưng có một số liên kết khác. Cốt lõi của Vũ trụ Bangtan tập trung chủ yếu vào 7 người bạn vì họ đang đi trên những con đường khác nhau và sẽ mất rất lâu để tất cả cùng tái hợp lại. Lời bài hát của “Spring Day” có thể dễ dàng được thêm vào câu chuyện của Vũ trụ Bangtan, nhưng MV không có ý miêu tả các nhân vật trong Vũ trụ Bangtan của BTS.

Câu chuyện về Omelas

“Những người ra đi từ Omelas” kể câu chuyện về một thành phố xinh đẹp, bình dị và hạnh phúc ở cạnh bờ biển. Tóm tắt, Omelas là một thành phố giả tưởng, chốn thiên đường được hư cấu. (Thực chất cái tên này được tác giả tạo ra khi thấy một biển hiệu của một thành phố thuộc Salem, Oregon). Omelas có thể là bất cứ điều gì mà độc giả có thể tưởng tượng được. Le Guin đã cho chúng ta biết rằng con người nơi đây không đơn giản nhưng lại sống trong một xã hội được vận hành mà không gặp bất kỳ khó khăn nào của xã hội hiện đại. Người kể chuyện phỏng đoán chúng ta đều không tin rằng thành phố hoàn mỹ như thế này có tồn tại - làm sao ta có thể tin được, khi mà nó quá hoàn hảo ? Người kể sau đó đã trình bày một câu chuyện để làm Omelas đáng tin hơn: ở đấy có một đứa trẻ tội nghiệp luôn phải chịu đựng nhiều khổ cực. Không một ai được phép giúp đỡ đứa bé, và nó phải trở thành kẻ gánh tất cả những khó khăn cho Omelas với mục đích duy trì hạnh phúc cho mọi người. Vì đứa bé ở Omelas đã đến tuổi trưởng thành nên người dân được phép nhìn thấy đứa trẻ đáng thương, khốn khổ này. Hầu hết họ đều muốn giúp đỡ cậu, thậm chí còn có nhiều người cảm thấy bất mãn về sự bất công mà đứa trẻ phải chịu đựng. Cuối cùng, mọi người phải chọn một trong hai viễn cảnh: tất cả người dân của Omelas phải học cách chấp nhận rằng họ không thể làm gì cho đứa bé hoặc chọn cách rời đi.

“Omelas” lấy chủ đề từ sự chịu đựng pha lẫn niềm hạnh phúc, nỗi niềm cá nhân và cả một cộng đồng, sự công bằng và sự tự do quyết định, và đến tuổi trưởng thành/ kết thúc sự ngây thơ. Chủ đề này đã thể hiện sự nhất quán với nhiều sản phẩm của BTS thông qua toàn bộ concept của timeline này. “Spring Day” được xuất hiện trong WINGS Supplementary Story: You Never Walk Alone. Như một phần ngoại truyện của album WINGS, đánh dấu sự trưởng thành và và sự trong trắng đang dần biến mất qua tác phẩm văn học Demian của Hesse, “Omelas” là một lựa chọn được chọn lọc kỹ càng của nguồn cảm hứng. Tuổi trẻ của Omelas sẽ lựa chọn: chấp nhận sự bất công vì hạnh phúc của xã hội hay sẽ sử dụng hành động của bản thân để chống đối lại xã hội bất công ấy. Đoạn kết của “Omelas”, người kể đã cho ta biết rằng: “Mỗi cá nhân đều sẽ có hướng đi riêng, dù là thanh niên hay thiếu nữ, đàn ông hay phụ nữ”. Họ đều sẽ cô đơn mà đi trên chính con đường mình đã chọn để chống lại sự bất công, nhưng thông điệp “Bạn không bao giờ phải bước đi trong cô độc (you never walk alone)” của BTS được thể hiện ngay trong chính tiêu đề của album là một sự phù hợp hoàn hảo. Tương tự như thế, điều này được tái hiện trong phân cảnh cuối của MV “Spring Day”, khi các thành viên BTS cùng nhau băng qua một cánh đồng đầy băng tan với một cái cây trơ trọi, cô đơn. Thay vì đi một mình, họ đã chọn đi cùng nhau.

Phân tích MV

MV “Spring Day” đã tận dụng tốt sự đan xen giữa những phân cảnh cá nhân và phân cảnh cả nhóm, biểu trưng cho sự cô độc và hy vọng được truyền tải qua bài hát. Chúng ta có thể thấy sự cô độc được thể hiện ngay từ lúc đầu, ở phân cảnh Taehyung đứng một mình tại trạm tàu, ghé tai xuống gần đường ray để nghe được tiếng của chuyến tàu đang đến gần. Cảnh quay góc rộng của cậu ấy giữa trời tuyết đã thể hiện sự trống trải của trạm tàu, đại diện cho sự cô đơn, trống vắng.

Ngay cả những khung cảnh khác cũng đại diện cho sự cô đơn, như cảnh Jungkook ngồi một mình trên chuyến tàu, Jimin cô độc ở bờ biển (một lần nữa cảnh quay đã cho ta thấy cậu ấy chỉ như một hạt bụi nhỏ giữa không gian rộng lớn xung quanh), và Namjoon cũng đứng lẻ loi trên con tàu ấy. Phân cảnh của Namjoon được hoán chuyển sang khung cảnh một lữ quán với một biển hiệu có chữ Omelas rất lớn, có lẽ nó ám chỉ việc Omelas chỉ là một chốn dừng chân tạm thời, cuối cùng cũng sẽ bị bỏ lại. Phân cảnh cậu ấy bước ra ngoài giữa khoảng sân đầy tuyết trên mặt đất, tương quan với mùa đông đã được nhắc đến trong lời bài hát. Cậu ấy đã bước ngang qua Yoongi và Hoseok, và sau đó trên chuyến tàu, cậu ấy cũng đã bước ngang qua xe của Jungkook mà không dừng lại, như thể có một cơ hội kết nối lại mọi thứ đã bị bỏ lỡ, bởi vì mùa đông vẫn chưa đến hồi kết.

Những phân cảnh của sự cô độc được cắt ra từ những cảnh các thành viên ở cùng nhau, như là lúc cả nhóm đang chúc mừng sinh nhật Namjoon. Các cảnh này chỉ xuất hiện vài lần xuyên suốt MV, cho ta thấy các thành viên đều ở cùng nhau hoặc ít nhất cũng đang ở cùng một thành viên khác. Ngoài ra cũng có nhiều cảnh tả lại quãng thời gian khi các thành viên ở một mình: khi Seokjin nhìn những thành viên khác đi lên cầu thang, Jungkook đứng một mình trước vòng xoay ngựa gỗ cũ in dòng chữ “You never walk alone”, và nhiều cảnh quay góc rộng khác của Taehyung và Jimin.

Jimin nhặt đôi giày trên bãi biển, sau đó ta có thể thấy đôi giày bên cạnh cậu ấy trong tiệm giặt ủi. Có lẽ đây chính là điều tượng trưng cho những kí ức đã bị bỏ lại phía sau, hay việc cậu ấy mãi mắc kẹt hình bóng ai đó trong tâm trí. Cảnh quay của Yoongi thể hiện sự bơ phờ khi cậu ấy nằm xuống một núi quần áo khổng lồ, như thể cậu ấy cũng bị vứt bỏ như đống quần áo đó vậy. (Note: cảnh này có thể lấy cảm hứng hình ảnh từ một triển lãm nghệ thuật). Trong cảnh quay của Hoseok, cậu ấy đã ở trên nóc của đoàn tàu, mặc rằng đoàn tàu có dẫn cậu ấy đi đến đâu.

Jungkook một lần nữa lại xuất hiện ở vòng xoay ngựa gỗ tồi tàn, nhưng lần này, những thành viên khác lại di chuyển xung quanh làm ta tưởng chừng như cậu ấy đang mắc kẹt trong những chuyển động chậm ấy. Nhưng cuối cùng cậu đã rời vòng xoay ngựa gỗ ấy và đi cùng các thành viên. Sau đó, cậu ấy chạy xuyên qua từng khung cảnh đã xuất hiện trong MV (Omelas, tiệm giặt ủi), đến cuối cùng, cậu ấy đã đến nơi mà tất cả mọi người đều có mặt ở đó. (Taehyung đã vắng mặt trong cảnh này, nhưng theo chúng mình được biết trong cuộc họp báo của WINGS tour rằng cậu ấy đã quên quay cảnh đó…) Như là một chuỗi hiệu ứng, các thành viên dần dần góp mặt vào các cảnh quay của những thành viên khác, ở chính những nơi mà họ cho rằng chỉ có một mình, như cảnh Yoongi cùng núi quần áo hay cảnh que diêm của Jungkook tắt đi khi cậu ấy chỉ có một mình, nhưng khi ngọn lửa trở lại trên que diêm ấy, các thành viên còn lại đang bên cạnh. Đặc biệt hơn, phân cảnh này xuất hiện cùng lúc với lời bài hát “chẳng bóng đêm nào, chẳng một mùa nào có thể tồn tại mãi mãi”.

Sau cùng, các thành viên đã đoàn tụ trên chuyến tàu mà trước đó chỉ có mình Jungkook. Hình ảnh đoàn tàu chạy xuất hiện nhiều lần trong MV có thể ngầm hiểu là hình ảnh biểu trưng cho dòng chảy thời gian, cũng là điều được nhắc đến trong lời bài hát. Những thành viên BTS là những hành khách trên chuyến tàu, họ không chú trọng vào việc điều khiển đoàn tàu, chỉ đơn giản là các cậu ấy đang đồng hành cùng nhau trên suốt quãng đường di chuyển. Điều này hoàn toàn phù hợp với ý tưởng: hãy để thời gian chữa lành mọi thứ, không cần phải chủ động làm điều gì để sửa chữa mối quan hệ với ai đó. Tôi nghĩ đây là một tình huống phổ biến mà nhiều người có thể đồng cảm. Ở phần cuối của MV, tất cả thành viên đều xuống tàu, đoàn tàu này đã đưa họ đi xuyên mùa đông lạnh giá và điểm đến của họ là một vùng đất mới mà tại nơi đây, mùa đông đang bắt đầu chuyển mình để nhường chỗ cho mùa xuân tiếp theo, nhờ có sự ấm áp của mùa xuân đang tới, cái cây ấy đại diện cho cuộc sống kia cũng có khả năng tái sinh lại lần nữa.

Việc đưa hình ảnh đoàn tàu vào cũng có thể ám chỉ đến việc sử dụng “snowpiercer (chuyến tàu băng giá)” trong lời bài hát (và thật thú vị khi biết rằng bộ phim Snowpiercer cũng ẩn chứa một bí mật đen tối liên quan đến sự đau khổ của trẻ em, như câu chuyện “Omelas”).

Đi bộ băng qua vùng đất mới dường như tượng trưng cho việc rời khỏi Omelas, tuy nhiên lần này họ đã đi cùng nhau thay vì đi một mình. Jimin đã treo đôi giày lên cành cây, đây có thể được coi là biểu tượng của việc bước tiếp từ niềm khao khát và nỗi buồn đau của một người. (Note: Trong một số nền văn hóa, người ta cho rằng buộc những đôi giày lại với nhau trên dây hoặc cành cây có thể mang nhiều ý nghĩa, chẳng hạn như cái chết hoặc đánh dấu lãnh thổ của một băng đảng. Không có khẳng định rõ ràng nào về ý nghĩa của điều này, và nó có thể mang nhiều ý nghĩa đối với những người khác nhau).

Cuối cùng thì họ cũng đã tìm được “ngày xuân” bên nhau.

Màn trình diễn live

Đây sẽ là một thiếu sót nếu mình không đề cập đến màn trình diễn live của “Spring Day” ở phần kết. Live stages của bài hát đặc biệt cảm động, vì vẻ đẹp của bài hát đã được tôn lên nhờ vũ đạo phong nhã mà BTS đã thể hiện. Dưới đây là đường link của một trong những màn trình diễn mà mình yêu thích nhất, mong là độc giả cũng có thể thưởng thức màn trình diễn này một cách trọn vẹn. (https://youtu.be/0Fb7R19Z3u0)

(Note: Vì đây là một bài phân tích, mình đã không đề cập đến những sự kiện có thật như vụ lật phà Sewol. Blog này được phiên dịch từ tiếng Hàn sẽ cho các bạn một số thông tin ngắn nếu bạn muốn tìm hiểu).

Nguồn bổ sung: Đọc thêm về “Omelas” tại đây. Le Guin đã đề cập đến nguồn gốc của cái tên “Omelas” xuất phát từ phần Giới thiệu về tiểu thuyết của X.J. Kennedy (2004).

Vtrans

Mỹ Uyên from 𝑩𝒂𝒏𝒈𝒕𝒂𝒏.𝑪𝒖𝒃𝒆

Link bài gốc: https://www.thebtseffect.com/blog/a-close-read-spring-day